Kreatinin Nedir? Kreatinin Klirensi Nedir?
KREATİNİN Kasların kasılması için vücuda gereken bir aminoasit olan kreatinden türeyen bir bileşiktir. Serumdaki normal düzeyi %0.7 - 1.4 miligram arasındadır. Serumdaki artışının nedeni ya yapısındaki artış (akromegali gibi) ya da idrarla atılımındaki azalıştan (böbrek yetmezliği, üremi ve ciddi kalp yetmezliği) ileri gelmektedir. Böbrek işlevlerini değerlendirmede serum üre ve kreatinin değerlerinin bilinmesi çok önemlidir.
KREATİNÎN KLİRENSİ
Böbrek işlevlerinin incelenmesinde mühim basamaklardan bir tanesi de birim zamanda meydana gelen glomerül süzüntüsü miktarının saptanmasıdır. Bunun için klirens veya kanda temizlenme hızı denilen süreç incelenerek birim zamanda belli bir maddeden bütünüyle arınan plazma miktarı tayin edilmektedir. Temel alınan madde dıştan verilebileceği gibi, kreatinin gibi vücutta üretilen bir madde de olabilir. Klirens genel olarak kreatinin için hesaplanır. Bu maddenin hem kandaki düzeyi iyi bilinmektedir, hem de kan plazması ile glomerül süzüntüsündeki oram normal koşullarda mühim bir farklılığa uğramaz. Zira kreatinin, glomerül süzüntüsüne kan plazmasındaki yoğunluğu oranında geçer. Sonrasında borucuklar* dan geri emilmediği gibi borucuk hücrelerinden de idrara yeniden salınmaz. Klirens hesabında kullanılan formül CL=UxV/P’dir. Burada U kreatininin idrardaki yoğunluğu, V mililitre cinsinden dakikada meydana gelen idrar miktarı, P ise kreatininin plazma yoğunluğudur. Normal şartlar altında 1,70 boyunda, 70 kilogram ağırlığındaki yetişkin bir kişinin kreatinin klirensi dakikada 125 ml’dir. Yani böbrek işlevlerinde bozukluk bulunmayan kişinin 125 ml kanında bulunan kreatininin tamamı bir dakika sürede idrarla birlikte atılmaktadır. Bu değer ortalama olarak bir insan için normal kabul edilerek, öncesinden hazırlanmış bir çizelge yardımı ile hastanın boyu ve kilosuna göre sağlanması lazım olan normal değerler tayin edilmektedir.
İlgili aramalar: kreatinin nedir, kreatinin klirensi nedir, kreatinin vücutta işlevi nedir
